Psi węch to chyba najlepiej znany w powszechnej świadomości przykład zwierzęcych zmysłów i sposobów odbierania rzeczywistości. Jego czułość i dokładność przez lata stała się wręcz legendarna, przyjrzyjmy się jak wygląda to z praktycznego punktu widzenia.
Podstawową różnicą pomiędzy psami a ludźmi jest fakt, że ludzie odbierają otaczającą ich rzeczywistość przede wszystkim za pomocą obrazów, natomiast u psa rolę podstawowego bodźca pełni zapach. Psi węch można by wręcz określić cudem natury. Ale jak sprawdzić jego czułość? Różne źródła podają ze jest on od czterech do ponad dwudziestu pięciu razy doskonalszy od naszego. Różnice ujawniają się już na poziomie biologicznym – podczas gdy człowiek ma tylko około pięciu milionów receptorów węchowych, to psi narząd wyposażony jest w ponad dwieście milionów. Są oczywiście rasy o lepszym i gorszym węchu, podobnie jak wśród jednej rasy znajda się osobniki o szczególnie wyczulonym lub przytępionym zmyśle węchu, jednak nawet pies z najgorszym możliwym węchem odbiera zapachy kilkukrotnie lepiej niż człowiek.
Warto zaznaczyć, że oddychanie a wąchanie to dwie różne i niezależne od siebie czynności. Przez to ze obie te czynności odbywają się przy użyciu tego samego narządu są one jednak od siebie w pewnym stopniu uzależnione. Podczas upałów, kiedy pies oddycha szybciej lub gdy pies zieje zmęczony, jego zdolność do wykrywania zapachów może spać nawet o połowę.
Jako ze węch jest dla psa podstawowym zmysłem, jest tez używany do kontaktu z innymi przedstawicielami gatunku. Każdy pies jest w stanie wydzielać kilka rodzajów feromonów. Są to między innymi zapachy ostrzegawcze, seksualne czy feromony listwy mlecznej. Feromony ostrzegawcze służą do informowania innych członków stada o grożącym im niebezpieczeństwie. Feromony seksualne służą do zwabiania potencjalnego partnera seksualnego, natomiast feromony listwy mlecznej wykorzystywane są do komunikacji pomiędzy szczeniętami a matką. Szczeniaki rodzą się ślepe i głuche, wiec to właśnie dzięki odpowiednim zapachom są w stanie zlokalizować matkę oraz swój pokarm. Kontakt pomiędzy psami zawsze rozpoczyna się od ich wzajemnego obwąchiwania, dzięki czemu psy dowiadują się czegoś o sobie, zupełnie jak witający się ze sobą ludzie.
Ja widać niesamowity węch psa zostawia w tyle jego wszystkie inne zmysły, jednak sam w sobie zapewnia wystarczające postrzeganie otaczające psa rzeczywistości, aby był on podstawowym źródłem informacji o otaczającym naszego pupila świecie.